ივანე აბრამაშვილი,
მკვლევარი და პროექტის კოორდინატორი, “კავკასიური სახლი”
კანონს „ოკუპირებული ტერიტორების შესახებ“ ცვლილებები რომ სჭირდება ეს სიახლეს არ წარმოადგენს. ამის ნათელი დასტური 2009 წლის მარტში დადებული ვენეციის კომისიის დასკვნაა.
დღევანდელი გადმოსახედიდან კარგად ჩანს, რომ კანონი 2008 წელს გარკვეულწილად ემოციურ ნიადაგზე იყო მიღებული. განვლილ პერიოდში აშკარად გამოიკვეთა მისი სუსტი მხარეები, რომელიც კონფლიქტის მოგვარებას ხელს არ უწყობდა. განსაკუთრებით მისასალმებელი იქნება, თუკი მოდიფიკაციას განიცდიან კანონის ის მუხლები, რომელიც ვითარებას ყველაზე მეტად ამწვავებს. საუბარია აფხაზეთსა და ცხინვალის რეგიონში გადაადგილების, ეკონომიკურ და ჰუმანიტარული საქმიანობების შეზღუდვასა და ნაწილობრივ კრიმინალიზებაზე. აღნიშნული დებულებები მიმართულია კონფლიქტურ რეგიონებში მაცხოვრებელი ადამიანების სრული იზოლაციისკენ და მისი ზოგიერთი პუნქტი ხშირად პირდაპირ ეწინააღმდეგება საერთაშორისო სამართალს.
ამასთან გასათვალისწინებელია, რომ კანონში შეტანილ ცვლილებებში იყოს ერთგვარი ბალანსი დაცული; – ერთი მხრივ, ხაზი გაესვას საქართველოს სუვერენიტეტსა და ტერიტორიულ მთლიანობას, ხოლო მეორე მხრივ, ცვლილებები დადებითად აისახოს კონფლიქტურ რეგიონში მაცხოვრებელ მოსახლეობაზე.
ასევე აუცილებელია, ობიექტურად შეფასდეს კანონის ის ნაწილები, რომლებიც პასუხისმგებლობისგან ათავისუფლებს ქართულ მხარეს და მის ნაცვლად ვალდებულებას აკისრებს რუსეთს, რომელიც თავს კონფლიქტში მონაწილედ არ თვლის. ეს გაურკვეველი მდგომარეობა კი პირველ რიგში აფხაზი და ოსი მოსახლეობის უფლებებს ტოვებს დაუცველს. აქედან გამომდინარე, საჭიროა კანონის მოდერნიზება რეალობის გათვალისწინებით და არა ემოციებზე დაყრდნობით.
ყველაფერთან ერთად, „ოკუპირებული ტერიტორების შესახებ“ კანონის ცვლილებას პოლიტიკური მხარეც გააჩნია, რაც მნიშვნელოვანი გზავნილი უნდა აღმოჩნდეს ქართულ-აფხაზურ და ქართულ-ოსურ საზოგადოებებს შორის ნდობის აღდგენის პროცესში.